Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (ATÜ) ev sahipliğinde, İtalya’daki Camerino Üniversitesi ile ortaklaşa düzenlenen “2023 Türkiye Depreminin Ardından” başlıklı çalıştayda uzmanlar, Türkiye ve İtalya’daki depremleri bilimsel veriler ışığında değerlendirdi.
Çalıştayda konuşan ATÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlyas Sarıbaş, Türkiye'nin yapı stoğunun büyük ölçüde güvensiz olduğunu vurguladı. Sarıbaş, "Deprem yönetmeliğimiz çok iyi, hatta bazı Avrupa ülkelerinden bile ileri. Ancak maalesef bu yönetmelik sahada tam anlamıyla uygulanmıyor. Bu yüzden kayıplarımız büyük oluyor" dedi.
“Aynı büyüklükteki depremlerde kayıp farkı çok büyük”
Doç. Dr. Sarıbaş, Türkiye’de yaşanan büyük depremlerdeki yıkımın ve can kaybının, Japonya ve ABD gibi ülkelerle kıyaslandığında oldukça yüksek olduğuna dikkat çekti.
“Örneğin Alaska’da 2021 yılında 8.2 büyüklüğünde bir deprem yaşandı. Can kaybı neredeyse yok. Oysa biz Kahramanmaraş merkezli depremlerde binlerce vatandaşımızı kaybettik. Aradaki farkı dört ana başlıkta özetleyebiliriz: Lokasyon, zamanlama, depremin derinliği ve zemin parametreleri. Ayrıca bizim yapı stoğumuz, olması gereken güvenlik seviyesinin çok altında.”
Sarıbaş, özellikle Hatay’da zeminin çok zayıf olduğunu, depremin sabaha karşı meydana gelmesi nedeniyle de can kaybının arttığını ifade etti.
“Yönetmelikler Avrupa ve Amerika seviyesinde”
Türkiye’nin deprem yönetmeliklerinin dünyadaki en gelişmiş düzenlemeler arasında yer aldığını belirten Sarıbaş, sorunun kâğıt üzerindeki düzenlemeler değil, sahadaki denetim ve uygulama eksiklikleri olduğunu söyledi:
“Bizim yönetmeliğimiz kötü değil. Aksine Avrupa ve Amerika’daki birçok yönetmeliğe eş değer, hatta bazı yönlerden daha da iyi. Sorun şu: Bu yönetmelik sahaya yansımıyor. Kağıt üzerinde çok iyiyiz, ama inşa süreci, denetim ve uygulama kısmında eksiklerimiz büyük.”
İtalya-Türkiye iş birliğiyle sismik farklar araştırılıyor
Çalıştaya katılan Camerino Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Emanuele Tondi de, 2016’da İtalya’da yaşadıkları büyük depremin ardından benzer bir dayanışma içinde olduklarını belirtti.
“Depremler sadece yer bilimsel değil, sosyoekonomik etkileri olan felaketler. Türkiye ile iş birliği içinde deprem bölgelerinde ortak saha çalışmaları yaparak hem bilimsel hem de pratik çözümler üretmeyi hedefliyoruz.”
ATÜ Rektörü Sözen: “450 bin konut planlaması hayata geçti”
Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Adnan Sözen ise, Türkiye’nin deprem sonrası toparlanma sürecinde önemli mesafe katettiğini vurguladı.
“İtalya da bizim gibi bir deprem ülkesi. Camerino Üniversitesi ile iş birliğimiz hem akademik hem de saha araştırmaları açısından çok değerli. Şu an Türkiye genelinde 450 bin konuta ulaşıldı. Bu çalıştay ve ortak incelemeler, daha sağlam şehirler inşa etmemiz açısından büyük katkı sağlayacak.”
