Antalya’nın İbradı ve Akseki ilçelerinde, Toros Dağları’nın sarp yamaçlarında süregelen bir gelenek, hem geçim kaynağı hem de şifa umudu olmaya devam ediyor. Bin ile bin 500 rakım arasında yetişen andız ağaçlarının kozalaklarından elde edilen andız pekmezi, zahmetli üretim süreci ve doğal yapısıyla dikkat çekiyor. Her yıl sonbahar aylarında dağlardan toplanan kozalaklar, aylar süren emeğin ardından sofralara ulaşıyor. Hiçbir katkı maddesi ve şeker eklenmeden yapılan bu özel pekmez, özellikle alternatif şifa arayanların ilgisini çekiyor. Üretimin giderek azalmasına rağmen, geleneksel yöntemlerden vazgeçmeyen birkaç üretici sayesinde andız pekmezi Toroslar’da yaşamaya devam ediyor.
Toros Dağları’nda başlayan zorlu yolculuk
Andız pekmezinin hikâyesi, eylül ayının ilk haftalarında Toros Dağları’nın yüksek kesimlerinde başlıyor. Olgunlaşıp yere düşen andız kozalakları, özellikle Ürünlü Mahallesi ve çevresinde yaşayan vatandaşlar tarafından toplanıyor. Yolun, patikanın olmadığı sarp arazilerde yapılan bu toplama işi, ciddi bir emek ve sabır gerektiriyor. Toplanan kozalaklar çuvallara doldurularak evlere taşınıyor ve aylarca depolanıyor. Kasım ve aralık aylarına gelindiğinde ise pekmez yapımı başlıyor. Bu süreç, imece usulüyle yürütülüyor ve köyde dayanışma kültürünün hâlâ canlı olduğunu gösteriyor.
