Antalya’nın Muratpaşa ilçesinde, Demirciler Çarşısı’nın dar sokaklarından birinde yıllardır aynı ses duyuluyor: bileme taşının bıçakla buluştuğu o tanıdık tını. O sesin sahibi, 65 yaşındaki Mehmet Şakar. Dededen toruna aktarılan bıçak bileme mesleğini 7’nci kuşak olarak sürdüren Şakar, yarım asrı geride bırakan meslek hayatında ilk günkü heyecanını hâlâ koruyor. Sabahın erken saatlerinde dükkânının kepengini açan usta, akşam saatlerine kadar tezgâhının başından ayrılmıyor. Günde yaklaşık 12 saat çalışan Şakar, işlerin yoğunluğundan değil, mesleğe ilgi gösteren çırak bulamamaktan yakınıyor.
Dededen Toruna Uzanan Bir Meslek Hikâyesi
Mehmet Şakar’ın hikâyesi, çocuk yaşlarda başlıyor. Henüz 15 yaşındayken babasının yanında bıçak bilemeyi öğrenen Şakar, o gün bugündür tezgâhın başında. Ailesinde bu mesleğin geçmişi çok daha eskilere uzanıyor. Kendi ifadesiyle, babasının babası, onun babası ve daha öncekiler de aynı işi yapmış. “Ben 7’nci kuşağım” diyen Şakar, bu mirası taşımanın hem gurur hem de sorumluluk olduğunu söylüyor. Meslek hayatının 40 yılını Kırıkkale’de geçiren usta, son 10 yıldır Antalya’da çalışıyor. Bugün sadece kendisi değil, oğlu da aile geleneğini sürdürüyor. Oğlu Kırıkkale’de atölyede üretim yaparken, Antalya’daki dükkânda bileme ve satış hizmeti devam ediyor.
12 Saatlik Mesai, Bitmeyen Bir Tempo
Şakar’ın işi sadece bıçak bilemekle sınırlı değil. Lokanta, restoran ve oteller, müşteri portföyünün büyük bölümünü oluşturuyor. Sabah 8’de işinin başına geçen usta, akşam 8’e kadar çalışıyor. Zaman zaman otellere giderek doğrama tahtalarının bakımını yapıyor, bıçakları yerinde bileliyor. Bunun yanı sıra ızgara, şiş, mangal ekipmanları, doğrama tahtası ve soba satışı da yapıyor. İş temposu gününe göre değişiyor. Kurban Bayramı gibi dönemlerde Antalya’da satışların biraz düştüğünü anlatan Şakar, diğer zamanlarda ise yoğunluktan şikâyetçi değil. “Her gün bir hareket var” derken, mesleğin hâlâ ayakta olduğunu vurguluyor.
“50-60 Bin Liraya Çırak Bulamıyoruz”
Mehmet Şakar’ın en büyük sorunu ise eleman eksikliği. Gençlerin bu tür mesleklere ilgi göstermediğini söyleyen usta, çalışmak isteyen bir çırak bulamadıklarını dile getiriyor. Üstelik şartlar da fena değil. “Şu an çalışmak isteyen olsa 50-60 bin lira maaş veririz” diyen Şakar, buna rağmen kapıyı çalan olmadığını söylüyor. Ona göre mesele sadece para değil; sabır, emek ve süreklilik isteyen bu iş, gençlere zor geliyor. Oysa kendisi için bıçak bilemek sadece bir geçim kaynağı değil, aynı zamanda bir yaşam biçimi.
Günde 5’ten 300’e Uzanan Satışlar
Üretim ve satış sürecinin yıllar içinde değiştiğini de anlatan Şakar, eskiden bıçakların tamamen el emeğiyle yapıldığını, bugün ise makinelerin devreye girdiğini söylüyor. Atölyelerde bıçaklar kesiliyor, Antalya’daki dükkânda ise sap takma, bileme ve paketleme işlemleri yapılıyor. Satışlar gününe göre büyük farklılık gösterebiliyor. “Gün oluyor 5 bıçak satıyoruz, gün oluyor 300 bıçak” diyen usta, özellikle İç Anadolu ve Doğu bölgelerine toptan satış yaptıklarını, zaman zaman 500 hatta 2 bin bıçağın bir seferde gönderildiğini belirtiyor. Yarım asırlık tecrübesiyle Mehmet Şakar, bileme taşının başında hem geçmişi yaşatıyor hem de mesleğini geleceğe taşımaya çalışıyor.
