Mersin'in tarih ve turizm potansiyelini artıran en önemli antik yapılardan biri olan Tarsus Sağlıklı köyü Roma Yolu, yüzlerce yıl sonra bile mühendislik dehasını koruyor. Ancak bölgenin en dikkat çekici yapısı olan anıtsal kapıdaki müdahale, Koruma Kurulu'nu harekete geçirecek türden bir krize neden oldu.
Tarsus Ovasına Hâkim Bir Şaheser
Ana kaya üzerine kireçtaşı bloklarla döşenen ve sağlam kalan yaklaşık 3 kilometrelik bölümlerinde yüksek tretuvarları ve trafik kavisleriyle Roma'nın yol yapım sanatını sergileyen antik yol, bölge için paha biçilmez bir miras. Yolun tarihi değeri, Bozağaç mevkiinde bulunan ve İmparator Caracalla tarafından onarıldığını belgeleyen Latince kaya yazıtıyla da tescillenmiş durumda.
Zafer Takı mı, Sınır Kapısı mı?
Yolun Tarsus ovasını ve denizi gören anıtsal bir noktasında bulunan ve işlevi hala bir sır olan tek kemerli kapı, yıllardır araştırmacıların gündemindeydi. Yapının Kitabesinin kayıp olması, onun bir Zafer Takı mı, yoksa antik Kilikya Bölgesi'nin başlangıcını belirleyen bir sınır kapısı mı olduğu yönündeki tartışmaları canlı tutuyordu.
Orijinalliği Kaybeden Kapı
Ne var ki, yakın zamanda yıkılan bu tarihi kapının "mevcut taşları kullanılarak yeniden örülmesi," Mersin'in tarihi mirası açısından ciddi bir kayba yol açtı. Uzmanlar, yapının bu şekilde müdahaleye uğramasının, tarihsel dokuyu ve orijinalliği geri dönülmez biçimde bozduğunu belirtiyor. Orijinal bordür taşlarının dahi halen yerinde durduğu bir yapıda, anıtsal bir kapının yeniden örülerek kimliğini kaybetmesi, koruma çabalarının ne denli hassas yürütülmesi gerektiğini bir kez daha gözler önüne seriyor.
