Osmanlı klasik mimarisinin en önemli menzil külliyelerinden biri olan Payas Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi, görkemiyle ziyaretçilerini ağırlamayı sürdürüyor. Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa’nın emriyle Büyük Mimar Sinan tarafından 1574 yılında inşa edilen bu kompleks yapı, İstanbul-Mekke Hac Yolu üzerinde kervanların ve hacıların güvenlik, konaklama ve ticaret ihtiyaçlarını karşılayan hayati bir merkez olarak tarihe geçmiştir.
TARİHİ İŞLEVİN SÜREKLİLİĞİ
Külliye, mimari bütünlüğü içinde Kervansaray, Cami, Medrese, Çifte Hamam ve 48 dükkânlık Arasta’yı barındırmaktadır. Bu bütüncül yapı, dönemin sosyal ve ticari hayatının kusursuz bir örneğini sunar. Özellikle Kervansaray’ın yüksek güvenlikli taş duvarları ve gözetleme kulesi, ziyaretçilere tarihin o zorlu günlerini anlama fırsatı vermektedir.
YAPTIĞIMIZ RÖPORTAJDA MİMARİYE ÖVGÜ
Külliyeye olan yoğun ilgi devam ederken, yaptığımız röportajda ziyaretçilerin mimariye ve mekanın atmosferine dair olumlu görüşleri dikkat çekti.
Ziyaretçi Ali Bey, Külliye'nin mimari ihtişamından duyduğu hayranlığı dile getirerek, "Mimar Sinan'ın mühendislik dehası burada çok net görülüyor. Yüzlerce yıl önce böyle büyük ve fonksiyonel bir yapının inşa edilmesi gerçekten hayranlık uyandırıcı. Kervansaray avlusunun ferahlığı ve korunaklı yapısı, o dönemin şartlarını gözler önüne seriyor," ifadelerini kullandı.
ARASTA'NIN CANLI TİCARET RUHU
Külliyenin ticari damarı olan Arasta (Çarşı) bölümü, geçmişteki hareketliliğini günümüzde de sürdürmektedir. Tarihi taşların altında yöresel ürünler ve el sanatları satan esnaflar, bu mekânın ticari ruhunu canlı tutmaktadır. Arasta'nın merkezindeki, geçmişte hayırlı ticaret için dua edilen Dua Kubbesi, ziyaretçilerin en çok ilgi gösterdiği noktalardan biridir.
Ziyaretçi Dilek Hanım ise, yine röportajımızda, Külliyenin sunduğu huzurlu atmosfere değinerek, "Burada sadece tarihi bir yapı gezmiyor, aynı zamanda bir medeniyetin yaşam döngüsüne şahit oluyorsunuz. Caminin sükûneti ile Arasta'nın ticari hareketliliği arasındaki geçiş, bu külliyenin ne kadar bütünleşik bir sosyal merkez olduğunu gösteriyor," şeklinde konuştu.
Payas Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi, dört asrı aşan tarihiyle, hem Türkiye'nin kültürel mirasını hem de Mimar Sinan’ın eşsiz sanatını gelecek nesillere aktarmaya kararlılıkla devam etmektedir.
